Kinh nguyệt ở vị thành niên

 Kinh nguyệt ở vị thành niên

Tuổi vị thành niên (VTN) là giai đoạn chuyển tiếp quan trọng, đánh dấu sự trưởng thành về thể chất và sinh lý sinh sản. Trong thời kỳ này, kinh nguyệt ở nữ là dấu mốc quan trọng. Tuy nhiên, rối loạn kinh nguyệt cũng có thể xảy ra, gây ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, tâm lý và chất lượng cuộc sống của vị thành niên.

1. Khái niệm

Kinh nguyệt là hiện tượng sinh lý bình thường, biểu hiện bằng máu chảy ra từ âm đạo do bong niêm mạc tử cung.

Kinh nguyệt có tính chất định kỳ hàng tháng, là kết quả của sự thay đổi nội tiết buồng trứng trong cơ thể, không phải là bệnh.

Ở tuổi vị thành niên, kinh nguyệt có thể chưa đều trong 1–2 năm đầu do hoạt động trục dưới đồi – tuyến yên – buồng trứng chưa hoàn chỉnh.

2. Dấu hiệu và triệu chứng lâm sàng

* Kinh nguyệt bình thường khi:

– Tuổi bắt đầu có kinh: từ 8-15 tuổi.

– Vòng kinh từ 22-35 ngày, trung bình là 28-30 ngày.

– Thời gian hành kinh từ 3-7 ngày.

– Lượng máu kinh: thay 3-5 lần băng vệ sinh mỗi ngày.

– Máu kinh màu đỏ tươi, không đông, có mùi hơi nồng, không tanh.

– Khi hành kinh có thể bị đau bụng, cảm giác choáng váng…

Tính chất kinh nguyệt bình thường.

* Kinh nguyệt không bình thường còn gọi là rối loạn kinh nguyệt.

– Kinh sớm: có kinh trước 8 tuổi.

– Vô kinh nguyên phát: đến quá 16 tuổi chưa hành kinh.

– Vô kinh thứ phát: quá 3 tháng chưa hành kinh nếu trước đó kinh rất đều và quá 6 tháng chưa hành kinh nếu trước đó kinh không đều.

– Vô kinh giả: máu kinh vẫn có nhưng màng trinh kín hoặc cổ tử cung bị dính nên máu kinh không chảy ra ngoài, còn gọi là bế kinh.

– Kinh ít: lượng máu kinh ra rất ít.

– Kinh nhiều: lượng máu kinh nhiều hơn bình thường, trên 60 ml trong cả kỳ kinh.

– Kinh thưa: vòng kinh dài trên 35 ngày.

– Kinh mau: vòng kinh ngắn dưới 21 ngày.

– Băng kinh: máu kinh ra rất nhiều, trên 150ml trong thời gian một vài ngày gây choáng váng, mệt mỏi đôi khi bị ngất xỉu.

– Rong huyết: ra máu không liên quan đến kỳ kinh.

– Rong kinh: ra máu kinh kéo dài trên 7 ngày.

– Thống kinh: đau bụng nhiều khi hành kinh, có thể bị mệt mỏi và ảnh hưởng sinh hoạt.

3. Vệ sinh trong kỳ kinh nguyệt

Cần tắm rửa hàng ngày bằng nước sạch, nước ấm hoặc với xà phòng tắm hoặc nước rửa vệ sinh (có bán ở các hiệu thuốc). Máu kinh nguyệt có mùi hôi đặc trưng khi máu tiếp xúc với không khí và vi khuẩn. Vì vậy, rửa bộ phận sinh dục hàng ngày bằng xà phòng nhẹ và nước sạch là cần thiết.

Khẩu phần ăn nên tăng lượng rau và hoa quả để cung cấp chất dinh dưỡng và chất xơ vì táo bón có thể gia tăng sự khó chịu khi có kinh.

Có thể dùng băng vệ sinh để thấm kinh nguyệt. Băng vệ sinh khi thấm kinh nguyệt sẽ có mùi hôi. Vì thế, băng vệ sinh cần được thay ít nhất bốn lần trong một ngày tùy thuộc vào lượng kinh và mức độ mồ hôi thoát ra.

Từ lần thấy kinh đầu tiên, nên mang theo trong túi xách băng vệ sinh chưa sử dụng phòng khi cần thiết trong thời gian có kinh, hoặc chuẩn bị cho một đợt hành kinh mới.

Tập thể dục nhẹ nhàng và nghỉ ngơi đầy đủ cũng quan trọng trong thời gian có kinh.

4. Một số điều cần lưu ý trong kỳ kinh nguyệt

Trong kỳ kinh, các tuyến của tử cung rất dễ bị tổn thương. Chính vì lẽ đó mà chúng ta cần phải vệ sinh thật tốt vì vi khuẩn rất dễ xâm nhập vào tử cung và có thể gây bệnh làm tổn thương hệ thống sinh sản của bạn.

Trong kỳ kinh, một số bạn gái cảm thấy đau vùng háng, eo và phần bụng dưới, đó là do co bóp của tử cung gây ra.

Có một vài cách chống đau bạn có thể thử nghiệm: Có thể chườm nóng, ngâm chân vào nước nóng, lấy gối đè lên bụng, xoa bóp lưng. Nếu đau nhẹ, có thể làm một việc gì đó sẽ quên đau. Ngoài ra khi đau bụng nhiều, bạn có thể dùng một số thuốc giảm đau, nhưng trước khi dùng, bạn nên hỏi ý kiến của cán bộ y tế.

Nói chuyện với ai đó về kinh nguyệt là rất có ích, có thể nói với mẹ, hoặc bà, hoặc cô, hoặc bạn lớn tuổi hơn, hoặc chị em họ. Bạn gái có thể biết thêm nhiều điều hữu ích từ một người đã có kinh nguyệt.

Ví dụ như khi hành kinh cảm thấy như thế nào? Cần phải làm gì để chuẩn bị cho kỳ kinh đầu tiên? Mua băng vệ sinh ở đâu? Sử dụng như thế nào? Các thông tin này có thể giúp cho bạn gái chuẩn bị cho kỳ kinh nguyệt đầu tiên, cho dù điều đó xảy ra ở nhà bạn hay bạn đang đi chơi với bạn bè hay đang ở trường học. Bạn có thể mang băng vệ sinh trong ví, hoặc túi, cặp của mình khi đi xa nhà, hoặc tới trường.

II. Khi nào cần khám chuyên khoa?

Một số bất thường trong kỳ kinh nguyệt có thể báo hiệu rối loạn hoặc bệnh lý phụ khoa, cần đi khám sớm:

• Kinh nguyệt không đều kéo dài trên 6 tháng.

• Kinh sớm (trước 8 tuổi) hoặc chưa có kinh sau 15–16 tuổi.

• Rong kinh, rong huyết: máu kinh ra nhiều, kéo dài trên 7 ngày.

• Thống kinh dữ dội: đau bụng nhiều, kèm theo chóng mặt, mệt mỏi.

• Máu kinh có mùi hôi, vón cục lớn bất thường.

• Xuất hiện các triệu chứng phụ khoa: khí hư bất thường, ngứa rát vùng kín…

Khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong kỳ kinh nguyệt, bạn gái vị thành niên cần đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và tư vấn kịp thời, tránh nguy cơ ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe sinh sản.

Một số dấu hiệu bất thường cần khám chuyên khoa.

   III. Bệnh Viện Sản Nhi Vĩnh Phúc – Nơi đồng hành cùng sức khỏe vị thành niên

Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc là địa chỉ uy tín trong chăm sóc sức khỏe sinh sản và sức khỏe vị thành niên. Với đội ngũ bác sĩ sản – nhi – tâm lý giàu kinh nghiệm cùng hệ thống trang thiết bị hiện đại, bệnh viện cung cấp:

• Khám và tư vấn rối loạn kinh nguyệt, đau bụng kinh.

• Hướng dẫn vệ sinh và chăm sóc trong kỳ kinh nguyệt.

• Tư vấn sức khỏe sinh sản, tình dục an toàn cho vị thành niên.

• Hỗ trợ tâm lý, đồng hành cùng gia đình và nhà trường.

Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời – vì sức khỏe hôm nay chính là nền tảng cho tương lai mai sau.

 Hotline CSKH: 0911.553.115/ Cấp cứu 24/7: 0859.873.115

 Bệnh viện: Km số 9, đường tránh Vĩnh Yên, xã Tề Lỗ, tỉnh Phú Thọ.

 Phòng khám Sản-Nhi: 394 Đường Mê Linh, Phường Vĩnh Phúc, tỉnh Phú Thọ.

 Gmail: chamsockhachhang.sannhivp@gmail.com

 Facebook: Fanpage Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc

🌐 Website: sannhivinhphuc.vn

Tài liệu tham khảo

Quyết định số 3261/QĐ-BYT ngày 04 tháng 11 năm 2024 của Bộ trưởng Bộ Y tế Quyết định ban hành tài liệu chuyên môn “Hướng dẫn quốc gia về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản – nội dung Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên và thanh niên”.

Trung tâm kiểm soát bệnh tật Vĩnh Phúc. Truyền thông tư vấn giáo dục sức khỏe về “Vệ sinh kinh nguyệt”.