Nuôi con bằng sữa mẹ

Hướng dẫn nuôi con bằng sữa mẹ đúng cách, đảm bảo bé yêu nhận đủ dưỡng chất, kháng thể và tình yêu thương. Tư vấn miễn phí tại Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc.

1. Sữa mẹ – Thức ăn hoàn hảo cho khởi đầu vững vàng

Nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ là bản năng thiêng liêng mà còn là nghệ thuật vun đắp tình mẫu tử và bảo vệ sức khỏe toàn diện cho trẻ.
Sữa mẹ – thức ăn hoàn hảo – hội tụ đủ dưỡng chất, kháng thể và enzym thiết yếu, giúp bé khởi đầu cuộc sống vững vàng.

Đặc biệt, sữa non – tuyệt phẩm vàng đầu tiên sau sinh – chứa hàm lượng kháng thể và vitamin A cao, đóng vai trò lá chắn miễn dịch đầu đời, giúp bé chống lại nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

 2. Hướng dẫn cách cho con bú đúng chuẩn y khoa

2.1. Cho bú sớm và bú hoàn toàn

• Cho trẻ bú sớm trong 30 phút sau sinh để nhận trọn vẹn sữa non và kích thích sữa về sớm.

• Không cho trẻ ăn hoặc uống các loại thức ăn, đồ uống khác, đặc biệt là sữa công thức, khi sữa mẹ chưa về.

• Bú mẹ hoàn toàn trong 4–6 tháng đầu, không bổ sung nước, thức ăn hoặc sữa ngoài.

• Tiếp tục bú mẹ tới 18–24 tháng tuổi.

2.2. Số lần và thời gian bú

• Cho bú theo nhu cầu, cả ngày lẫn đêm, trung bình 8–12 lần/24 giờ tùy thể tích dạ dày của trẻ:

  • 1–2 ngày tuổi: 5–7ml (quả nho)

  • 3–4 ngày tuổi: 22–27ml (quả chanh)

  • 10 ngày tuổi: 60–80ml (quả trứng gà)

• Cho trẻ bú hết một bên vú rồi mới chuyển sang bên kia để đảm bảo nhận cả sữa đầu và sữa cuối giàu dinh dưỡng.

• Trung bình mỗi bên bú 10–20 phút.

2.3. Tư thế và kỹ thuật cho bú

• Bế trẻ áp sát vào lòng mẹ, bụng trẻ áp bụng mẹ.

• Đầu và thân trẻ trên cùng một đường thẳng, mặt hướng vào vú, miệng đối diện núm vú.

• Nâng vú để đưa vào miệng trẻ, tránh vú che mũi.

• Không nên cho trẻ nằm bú trừ khi mẹ mệt.

Dấu hiệu trẻ ngậm bắt vú tốt:

• Miệng mở rộng, môi dưới hướng ra ngoài

• Ngậm sâu quầng vú, quầng phía trên lộ nhiều hơn

• Cằm chạm vú mẹ

• Trẻ mút chậm, sâu và nuốt nhịp nhàng

Ngậm bắt vú sai có thể gây: nứt cổ gà, tắc tia sữa, giảm tiết sữa, trẻ bú kém, chậm tăng cân.

3. Nhận biết trẻ bú hiệu quả và đủ sữa

• Trẻ mút sâu, không phát tiếng mút

• Xen kẽ mút – nuốt nhịp nhàng

• Bú đến khi tự nhả vú

• Đi tiểu ít nhất 6 lần/ngày sau 2 ngày tuổi

• Tăng cân đều theo tháng

4. Cách bảo vệ và duy trì nguồn sữa

• Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, đa dạng nhóm chất

• Uống đủ 2,5 lít nước mỗi ngày

• Ngủ tối thiểu 8 giờ/ngày

• Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng

• Cho bú thường xuyên để duy trì tiết sữa

• Chỉ dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ

• Tránh thực phẩm ảnh hưởng đến sữa như đồ chiên rán nhiều dầu, gia vị cay nồng, đồ uống có cồn hoặc ga

•  Vắt sữa đúng cách để duy trì nguồn sữa

Khi nào cần vắt sữa:

• Giảm căng tức hoặc tắc tia sữa

• Mẹ có núm vú tụt, trẻ bú yếu

• Trẻ sinh non hoặc ốm

• Duy trì nguồn sữa khi mẹ đi làm hoặc bị ốm

Kỹ thuật vắt sữa bằng tay:

1. Rửa tay sạch, ngồi thoải mái, đặt cốc gần vú

2. Ngón cái đặt trên quầng vú, ngón trỏ ở dưới, các ngón còn lại đỡ vú

3. Ấn nhẹ nhàng vào thành ngực rồi thả ra, lặp lại nhiều lần

4. Vắt 3–5 phút mỗi bên, luân phiên 2 bên đến khi sữa chảy chậm

5. Khi gặp khó khăn trong nuôi con bằng sữa mẹ

Trong hành trình bú mẹ hoàn toàn 6 tháng đầu và duy trì đến 24 tháng, mẹ có thể gặp các vấn đề như:

• Nứt đầu vú

• Tắc tia sữa

• Con bú kém hoặc bỏ bú

• Nguồn sữa giảm

Lời khuyên: Đừng lo lắng một mình! Đội ngũ bác sĩ và nữ hộ sinh – Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc luôn sẵn sàng tư vấn 1 kèm 1, hướng dẫn kỹ thuật bú đúng và hỗ trợ xử lý mọi khó khăn.

6. Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc - Đồng hành cùng mẹ trên hành trình làm mẹ

Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc cam kết đồng hành cùng các bà mẹ bằng:

• Dịch vụ tư vấn nuôi con bằng sữa mẹ chuẩn y khoa

• Các buổi tư vấn, truyền thông, hướng dẫn thực hành cho bú đúng tư thế

• Hỗ trợ kỹ thuật vắt sữa, bảo quản sữa mẹ

• Tư vấn dinh dưỡng cho mẹ sau sinh

📞 Hotline chăm sóc khách hàng: 0911 553 115

📍 Địa chỉ: Km9, quốc lộ 2, đường tránh Vĩnh Yên, xã Tề Lỗ, tỉnh Phú Thọ

👉 Theo dõi Fanpage Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc và truy cập Trang tin điện tử Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc để nhận thông tin y tế, hướng dẫn nuôi con bằng sữa mẹ và các chương trình chăm sóc sức khỏe mới nhất.

Tài liệu tham khảo

1. Bộ Y tế (2025). Quyết định số 2323/QĐ-BYT ngày 14/7/2025 Tài liệu chuyên môn "Hướng dẫn quốc gia về các dịch vụ chăm sóc và điều trị trẻ sơ sinh"

2. WHO. Infant and young child feeding. 2021. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/infant-and-young-child-feeding