Tìm hiểu về dậy thì sớm ở trẻ.
1. Dậy thì sớm là gì?
Dậy thì sớm là hiện tượng trẻ xuất hiện các đặc điểm sinh lý của tuổi dậy thì sớm hơn độ tuổi bình thường (trước 8 tuổi ở trẻ gái và trước 9 tuổi ở trẻ trai).
2. Các biểu hiện thường gặp của dậy thì sớm
Các dấu hiệu dậy thì thường liên quan đến sự thay đổi về hormone và hình thể. Một số dấu hiệu cho thấy trẻ có thể đang bước vào giai đoạn dậy thì sớm bao gồm:
Ở trẻ gái: vú bắt đầu phát triển.
Ở trẻ trai: tăng thể tích tinh hoàn và tăng chiều dài dương vật.
Ở cả hai giới:
- Tăng trưởng chiều cao, cân nặng nhanh chóng
- Xuất hiện lông mu, lông nách
- Mùi cơ thể trở nên rõ rệt
- Mọc mụn trứng cá
- Thay đổi tính cách, dễ cáu gắt hoặc nhạy cảm hơn.
3. Nguyên nhân nào khiến trẻ dậy thì sớm?
Dậy thì sớm có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Khối u ở buồng trứng, tinh hoàn, tuyến thượng thận, tuyến yên hoặc não.
- Các rối loạn thần kinh trung ương, chấn thương vùng đầu hoặc rối loạn nội tiết.
- Di truyền trong gia đình hoặc do đột biến gen hiếm gặp.
Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp không tìm thấy nguyên nhân cụ thể.
4. Dậy thì sớm ảnh hưởng thế nào đến trẻ?
Dậy thì sớm không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất mà còn tác động đến tâm lý của trẻ:
⚠️ Ảnh hưởng thể chất:
Chiều cao hạn chế: Trẻ phát triển nhanh sớm nhưng thường ngừng tăng trưởng sớm, dẫn đến chiều cao thấp khi trưởng thành.
⚠️ Ảnh hưởng tâm lý:
Trẻ dễ tự ti, lo lắng do cơ thể khác biệt so với bạn bè cùng trang lứa
Nguy cơ trầm cảm, sống khép kín, ảnh hưởng lâu dài đến sự phát triển nhân cách.
⚠️ Vấn đề về sinh lý và hành vi:
Hormon sinh dục tăng sớm làm xuất hiện ham muốn tình dục
Trẻ có thể thiếu kiến thức về quan hệ tình dục an toàn, dễ bị:
Mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục;
Mang thai ngoài ý muốn;
Chấn thương tâm lý do quan hệ tình dục hoặc nạo phá thai quá sớm.
5. Nên làm gì khi nghi ngờ trẻ bị dậy thì sớm?
Khi phát hiện các dấu hiệu bất thường, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa nội tiết nhi càng sớm càng tốt.
Tại buổi khám đầu tiên, bác sĩ có thể thực hiện:
- Khai thác biểu hiện lâm sàng và tiền sử phát triển của trẻ
- Đo chiều cao, cân nặng và so sánh với chuẩn phát triển
- Chỉ định một số xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh:
+ Chụp X-quang xương cổ tay để đánh giá tuổi xương
+ Siêu âm bụng (đặc biệt ở bé gái) để kiểm tra buồng trứng, tử cung
+ Xét nghiệm hormon LH/FSH/ Estradiol/ Testosteron để đánh giá hoạt động tuyến yên, tuyến sinh dục.
+ Chụp MRI sọ não nếu nghi ngờ nguyên nhân từ hệ thần kinh trung ương.
6. Con tôi có cần điều trị không?
Việc điều trị sẽ được bác sĩ xem xét dựa trên lợi ích thực tế cho trẻ. Một số yếu tố quyết định việc điều trị bao gồm:
Tuổi của trẻ tại thời điểm chẩn đoán
Dự đoán chiều cao khi trưởng thành (yếu tố then chốt)
Mức độ ảnh hưởng tâm lý – xã hội của trẻ
7. Điều trị dậy thì sớm tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Vĩnh Phúc
Từ tháng 03/2025, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Vĩnh Phúc đã triển khai phương pháp điều trị dậy thì sớm bằng tiêm thuốc làm ức chế quá trình sản xuất hormone sinh dục. Phương pháp này giúp làm chậm hoặc ngừng tiến triển của dậy thì sớm, mang lại nhiều lợi ích rõ rệt cho trẻ.
Việc triển khai kỹ thuật này giúp phụ huynh không còn phải chuyển tuyến lên bệnh viện Trung ương, tiết kiệm chi phí đi lại và điều trị, đồng thời đảm bảo trẻ được theo dõi sát sao ngay tại địa phương, bảo vệ sức khỏe thể chất và tâm lý của trẻ một cách toàn diện.
📣 Phát hiện sớm – Can thiệp kịp thời – Bảo vệ tương lai cho trẻ!
👉 Nếu bạn nhận thấy con có những dấu hiệu bất thường về phát triển cơ thể, hãy đưa trẻ đến khám tại Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh Vĩnh Phúc để được các bác sĩ chuyên khoa tư vấn và điều trị kịp thời.
📞Hotline đặt lịch khám: 0911.553.115.
🏥 Địa chỉ: Km9 đường tránh thành phố Vĩnh Yên, Đồng Văn, Yên Lạc,Vĩnh Phúc.
BS.CKI. Đỗ Thị Dừa - Trưởng khoa Nội