BIỂU HIỆN VÀ CÁCH XỬ TRÍ SAY NẮNG, SAY NÓNG
Say nắng và say nóng là tình trạng rối loạn điều hòa thân nhiệt nghiêm trọng, thường gặp vào mùa hè khi cơ thể tiếp xúc lâu với môi trường có nhiệt độ cao. Nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời, người bệnh có thể gặp biến chứng nguy hiểm đến tính mạng như rối loạn tri giác, co giật, suy đa cơ quan hoặc tử vong.
1. Nguyên nhân
Say nắng xảy ra khi cơ thể bị tác động bởi ánh nắng gay gắt, đặc biệt ở vùng đầu, làm ảnh hưởng đến trung khu điều nhiệt ở não.
Say nóng xuất hiện khi người bệnh hoạt động gắng sức hoặc ở trong môi trường nóng bức, kém thông thoáng, làm tích tụ nhiệt và gây mất nước trầm trọng.
2. Dấu hiệu nhận biết
Các biểu hiện thường gặp bao gồm:
Nóng toàn thân, da đỏ, có thể khô hoặc ra nhiều mồ hôi
Đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn
Nhịp tim nhanh, thở gấp, thân nhiệt tăng cao > 38,5°C
Rối loạn ý thức: kích thích, vật vã, nói nhảm, lơ mơ hoặc hôn mê
Một số trường hợp có thể bị co giật, tụt huyết áp hoặc sốc nhiệt
3. Xử trí ban đầu
Khi phát hiện người có dấu hiệu nghi ngờ say nắng, say nóng, cần thực hiện các bước sau:
1. Di chuyển người bệnh đến nơi thoáng mát, có bóng râm hoặc phòng điều hòa.
2. Cởi bỏ bớt quần áo, làm mát cơ thể bằng khăn ướt, quạt mát hoặc chườm lạnh tại các vị trí như nách, cổ, bẹn.
3. Nếu còn tỉnh táo, cho người bệnh uống nước mát hoặc dung dịch bù điện giải từng ngụm nhỏ.
4. Theo dõi sát dấu hiệu sinh tồn, đặc biệt là nhiệt độ và tri giác.
Trường hợp nặng (mất ý thức, co giật, không uống được nước, thân nhiệt > 39°C), cần nhanh chóng chuyển đến cơ sở y tế gần nhất.
Lưu ý: Tuyệt đối không dùng nước đá lạnh để tắm hoặc đắp toàn thân vì dễ gây co mạch, sốc nhiệt.

|
Nguồn: Trung tâm truyền thông - giáo dục sức khỏe trung ương |
4. Phòng ngừa say nắng, say nóng
Tránh hoạt động ngoài trời vào giờ nắng gắt (10h–16h).
Đội mũ rộng vành, mặc quần áo sáng màu, thoáng mát.
Uống đủ nước mỗi ngày, ưu tiên nước lọc, nước điện giải hoặc nước trái cây.
Hạn chế rượu bia, chất kích thích khi trời nóng.
Với trẻ em, người già, phụ nữ mang thai hoặc người mắc bệnh mạn tính, cần theo dõi kỹ sức khỏe vào những ngày nắng nóng.
5. Khuyến cáo từ Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc
Vào mùa hè, nguy cơ người bệnh phải nhập viện do say nắng, say nóng thường có xu hướng gia tăng, đặc biệt là ở phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ và người cao tuổi. Đây là các đối tượng dễ mất nước, rối loạn điều nhiệt và diễn tiến bệnh rất nhanh nếu không xử trí kịp thời.
Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc khuyến cáo người dân cần chủ động phòng ngừa và nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khỏe trong điều kiện thời tiết cực đoan.
Với đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng giàu kinh nghiệm và hệ thống tiếp nhận – cấp cứu hiện đại, Bệnh viện luôn sẵn sàng tiếp nhận, xử trí kịp thời các trường hợp cấp cứu mùa nắng nóng, đảm bảo an toàn và hồi phục tối đa cho người bệnh.
Hãy bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình bằng cách chủ động phòng tránh say nắng – say nóng. Khi có dấu hiệu nghi ngờ, hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất hoặc liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
Nguồn tham khảo:
Trung tâm Truyền thông – Giáo dục Sức khỏe Trung ương, Bộ Y tế Việt Nam.
Tổ Công tác xã hội - Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc