U nang bạch huyết ở trẻ em: Nguyên nhân, biểu hiện, điều trị

   U nang bạch huyết ở trẻ em: Nguyên nhân, biểu hiện, điều trị

 BS.CKI. Phạm Quang Phước - Trưởng khoa CTCH&THTM

U nang bạch huyết là một dị tật lành tính của hệ bạch huyết có thể gặp ở bất kỳ lứa tuổi nào, nhưng phổ biến nhất là ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, đặc biệt là trẻ sơ sinh. Tổn thương này có thể xuất hiện ở mọi vị trí, thường xuất hiện ở vùng đầu và cổ, có thể được phát hiện từ thời kỳ bào thai thông qua siêu âm trước sinh.

1. U nang bạch huyết là gì?

U nang bạch huyết là những nang chứa dịch bạch huyết, hình thành do bất thường trong quá trình phát triển của hệ thống mạch bạch huyết. Các nang này có thể đơn độc hoặc liên kết thành từng cụm, thông với nhau qua các mạch bạch huyết nhỏ.

Căn nguyên của u nang bạch huyết ở trẻ em vẫn chưa được khẳng định, tuy nhiên một số giả thuyết về nguyên nhân hình thành u nang bạch huyết bao gồm:

Tắc nghẽn sớm các mạch bạch huyết vùng cổ, gây cản trở lưu thông bạch huyết với hệ tĩnh mạch cảnh.

Bất thường mô lympho trong giai đoạn phôi thai, dẫn đến sai lệch trong phát triển các kênh bạch huyết.

Phát triển bất thường của mạch bạch huyết từ tuần thai thứ 6 đến 9, tạo nên các nang chứa dịch.

2. Phân loại u nang bạch huyết ở trẻ em

U nang bạch huyết được phân loại dựa trên đặc điểm lâm sàng và vị trí tổn thương:

Dạng mao mạch: Xuất hiện trên bề mặt da, là các mụn nhỏ có màu hồng đến đỏ sẫm. Tổn thương này thường lành tính, ít ảnh hưởng chức năng.

Dạng hang: Thường xuất hiện ngay sau sinh, nằm sâu dưới da, có thể tạo thành khối lồi. Hay gặp ở vùng cổ, lưỡi, môi với kích thước thay đổi.

Dạng hỗn hợp: Bao gồm nhiều nang có kích thước khác nhau, có thể chứa dịch bạch huyết với thể tích thay đổi, từ nhỏ hơn đến lớn hơn 2 cm³.

3. Biểu hiện lâm sàng

Biểu hiện đa hình thái lâm sàng từ những khối u nang chứa dịch bạch huyết nằm ngay dưới da, khu trú đến các thương tổn sâu, gồm nhiều nang, thâm nhiễm, lan toả xâm lấn vào cấu trúc giải phẫu của các cơ quan lân cận

Với các thương tổn nông là các mụn nước nhỏ trên bề mặt da, niêm mạc, ngay dưới là dị dạng mao mạch (hay gặp ở lưỡi, da bụng). Với thương tổn sâu là những khối mật độ mềm, ấn xuống lõm nhẹ. ranh giới không rõ, kích thước thay đổi không đau, đau khi có biến chứng chèn ép

Xuất hiện đột ngột, hoặc ngay sau sinh (quan sát thấy trong thai kỳ), có thể xuất hiện đồng thời cả hai hay nhiều vị trí (cổ và nách; trung thất).

4. Điều trị u nang bạch huyết ở trẻ em

Việc điều trị tùy thuộc vào loại u, vị trí và kích thước của tổn thương:

Phẫu thuật cắt bỏ và tạo hình

Là phương pháp điều trị kinh điển, được chỉ định trong trường hợp u gây chèn ép, ảnh hưởng đến chức năng hoặc thẩm mỹ. Phẫu thuật có thể cắt toàn bộ hoặc một phần khối u, kết hợp với tiêm xơ nếu cần.

Tiêm xơ

Là phương pháp ít xâm lấn, hiệu quả với nhiều loại u bạch huyết. Thuốc tiêm làm phá hủy lớp lót nang, giảm bài tiết dịch, giúp nang xẹp và teo nhỏ.

Laser

Áp dụng cho u dạng mao mạch nhằm cải thiện thẩm mỹ. Tuy nhiên, cần thận trọng do nguy cơ ảnh hưởng đến các mạch máu lân cận.

KHOA CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH & TẠO HÌNH THẨM MỸ – ĐIỂM TỰA CHO TRẺ BỊ U NANG BẠCH HUYẾT.

Tại Khoa Chấn thương Chỉnh hình & Tạo hình thẩm mỹ – Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc, nhiều ca phẫu thuật điều trị u nang bạch huyết đã được thực hiện thành công, giúp các bé sớm phục hồi sức khỏe và đảm bảo yếu tố thẩm mỹ. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại, chúng tôi cam kết mang lại sự an tâm và hiệu quả điều trị tối ưu cho người bệnh.

Hình ảnh 1 số ca phẫu thuật gần đây tại khoa Chấn thương chỉnh hình & Tạo hình thẩm mỹ - Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Vĩnh Phúc: 

         Nếu cha mẹ phát hiện con có dấu hiệu bất thường như khối mềm, lồi, không đau dưới da… hãy đưa trẻ đến thăm khám sớm để được chẩn đoán và can thiệp kịp thời.

           Phòng khám Ngoại tổng hợp – Phẫu thuật tạo hình (C2.19).

Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc - Địa chỉ: Km9 đường tránh thành phố Vĩnh Yên, Đồng Văn, Yên Lạc, Vĩnh Phúc

Phòng khám Sản Nhi 394 Đường Mê Linh, Phường Khai Quang, Thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc.

Hotline CSKH: 0911.553.115/ Cấp cứu 24/7: 0859.873.115 

Tài liệu tham khảo

        1.   WHO – World Health Organization. Lymphatic malformations in children.

https://www.who.int

2.   Bộ Y tế Việt Nam. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị một số bệnh lý phẫu thuật nhi. Nhà xuất bản Y học, 2019.