Vì một môi trường không khói thuốc – Vì tương lai khỏe mạnh cho mẹ và bé
Hằng năm, vào ngày 31/5, cộng đồng toàn cầu cùng nhau hưởng ứng Ngày Thế giới Không Thuốc lá do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) phát động. Đây là dịp để kêu gọi các quốc gia, tổ chức và từng cá nhân chung tay giảm thiểu tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người và môi trường sống. Tại Việt Nam, từ ngày 25 đến 31/5 là Tuần lễ Quốc gia Không thuốc lá, nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về tác hại của thuốc lá và khói thuốc thụ động, đồng thời khuyến khích hành vi từ bỏ thuốc lá vì sức khỏe của chính mình và những người thân yêu.
Thuốc lá – mối đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng
Sử dụng thuốc lá là một trong những mối đe dọa sức khỏe cộng đồng lớn nhất mà thế giới đã và đang phải đối mặt. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi năm toàn cầu ghi nhận hơn 8 triệu ca tử vong liên quan đến thuốc lá. Trong đó, có khoảng 1,3 triệu người chết do ảnh hưởng từ khói thuốc thụ động.
Tại Việt Nam, thuốc lá gây ra hơn 100.000 ca tử vong mỗi năm, bao gồm 84.500 người chết do hút thuốc chủ động và khoảng 18.800 người tử vong do tiếp xúc với khói thuốc thụ động. Việc sử dụng thuốc lá không chỉ gây ra gánh nặng bệnh tật và tử vong sớm mà còn tạo ra gánh nặng kinh tế to lớn cho xã hội. Thiệt hại kinh tế do thuốc lá tại Việt Nam được ước tính lên tới 108 nghìn tỷ đồng mỗi năm, tương đương 1,14% GDP — con số này cao gấp 5 lần so với nguồn thu từ thuế thuốc lá.
Những hiểm họa đối với phụ nữ mang thai và trẻ em
Tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Vĩnh Phúc, các bác sĩ và nhân viên y tế đã chứng kiến rõ ràng những ảnh hưởng nghiêm trọng của khói thuốc đối với sức khỏe bà mẹ và trẻ nhỏ:
Phụ nữ mang thai tiếp xúc với khói thuốc có nguy cơ cao sảy thai, sinh non, thai nhi chậm phát triển hoặc bị dị tật bẩm sinh.
Trẻ sơ sinh có mẹ hút thuốc hoặc sống trong môi trường có khói thuốc dễ mắc phải hội chứng đột tử, viêm đường hô hấp, hen suyễn, viêm tai giữa…
Trẻ nhỏ sống gần người hút thuốc dễ gặp khó khăn trong phát triển trí tuệ, ngôn ngữ và khả năng tập trung.
Một điều thuốc bạn hút không chỉ làm hại chính mình mà còn có thể đe dọa sức khỏe của những người thân yêu, đặc biệt là trẻ nhỏ – thế hệ tương lai của đất nước.
Hành động vì một môi trường không khói thuốc
Tổ chức Y tế Thế giới đã chọn chủ đề Ngày Thế giới Không Thuốc lá năm 2025 là dịp để phơi bày những chiêu trò quảng bá, tiếp thị sai sự thật của các tập đoàn thuốc lá, nhằm thu hút giới trẻ sử dụng các sản phẩm gây nghiện. Thực tế cho thấy, không có bất kỳ sản phẩm thuốc lá nào là an toàn, bao gồm cả thuốc lá truyền thống, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lào, xì gà, thuốc lá tẩu, thuốc lá không khói hay các sản phẩm chứa nicotine khác.
Nicotine là chất gây nghiện mạnh và đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em và thanh thiếu niên, khi có thể làm suy giảm nghiêm trọng quá trình phát triển não bộ.
Chính vì vậy, mỗi cá nhân hãy hành động ngay hôm nay:
Nói "không" với thuốc lá, thuốc lá điện tử, shisha và các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới.
Xây dựng môi trường không khói thuốc tại gia đình, nơi làm việc, trường học và bệnh viện.
Bảo vệ lá phổi khỏe mạnh cho bản thân và cộng đồng.
Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Vĩnh Phúc kêu gọi toàn thể cộng đồng cùng hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Không thuốc lá và duy trì hành động này suốt 365 ngày trong năm, vì một môi trường sống xanh – sạch – lành mạnh, vì sức khỏe của mẹ, bé và những người thân yêu.
Tài liệu tham khảo:
1. World Health Organization (2023), Key facts, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/tobacco
2. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/tobacco
3. Tổ chức Y Tế thế giới tại Việt Nam( 2024), Ngành công nghiệp thuốc lá đang can thiệp nhằm phá hoại công cuộc bảo vệ sức khỏe cộng đồng ,Phát biểu của đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam.
Hoàng Thị Thanh Hường